Coalitie van ondernemers en decentrale overheden willen regiodeals met Rijk

Waar grote steden als Amsterdam kampen met grote drukte en een tekort aan woningen, hebben veel kleinere steden en dorpen juist te maken met wegkwijnende stadcentra en wegtrekkende (hoogopgeleide) jongeren. Een unieke coalitie van VNO-NCW, MKB-Nederland, VNG, G32 en IPO bepleit vandaag een nieuwe aanpak bij de formateur om de kansen én uitdagingen van verstedelijking op de agenda te zetten van het volgende kabinet. Zo moet er een kwart miljard euro per jaar worden vrijgemaakt voor regiodeals om Nederland te ontwikkelen naar één netwerk van onderscheidende stedelijke regio’s, bruisende binnensteden en vitale kernen. Ook willen de decentrale overheden en ondernemers met hun uitvoeringskracht bijdragen aan grote landelijke transities op het vlak van energie en klimaat, bereikbaarheid, digitalisering en wonen.

Er dreigt in Nederland een kloof tussen de succesvolle stedelijke regio’s en andere gebieden. VNO-NCW, MKB-Nederland, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), Stedennetwerk G32 en het Interprovinciaal Overleg (IPO) zijn van mening dat Rijk, decentrale overheden en bedrijfsleven nauw moeten samenwerken en slimme keuzes moeten maken om steden en dorpen in héél Nederland bruisend en vitaal te houden.

Partnerschappen
Om aantrekkelijk te blijven voor burgers, toeristen, ondernemers en internationaal talent moeten  regio’s zich beter van elkaar gaan onderscheiden, aldus de samenwerkende partijen, door zich toe te leggen op specialisaties die passen bij hun eigen kracht en DNA. Ze moeten komen tot een integrale en onderscheidende visie en actieagenda, die deelbelangen overstijgt. Zo kan binnen een regio bijvoorbeeld overcapaciteit van winkelruimte, bedrijventerreinen of kantoren worden voorkomen. En profiteert de regio van de groei van de stad en heeft de stad baat bij de ruimte in de regio.
Dat vraagt om partnerschappen tussen Rijk, medeoverheden en ondernemers. Een nieuw kabinet kan dit vormgeven door regiodeals op maat te sluiten met decentrale overheden en het lokale bedrijfsleven. In zo’n deal leggen medeoverheden en ondernemers vast hoe zij hun regionale economie gaan versterken. Het Rijk zorgt voor middelen en ruimte in regelgeving om de samenwerking en investeringen te faciliteren. Regio’s met de beste voorstellen komen het eerste aan bod. VNO-NCW, MKB-Nederland, VNG, G32 en IPO willen dat het volgende kabinet hiervoor een kwart miljard euro per jaar uittrekt.

Oplossingen voor transitieopgaven
Decentrale overheden én ondernemers in de regio zijn zelf in staat om concrete oplossingen te ontwikkelen voor de transitieopgaven van Nederland, zoals de energietransitie en slimme vormen van mobiliteit. ‘Wat regionaal werkt, kan landelijk worden opgeschaald. We hoeven niet overal in Nederland het wiel opnieuw uit te vinden’, aldus de samenwerkende organisaties.
Gemeenten, provincies en ondernemers pakken hun rol door concrete en vernieuwende projecten aan te dragen. Het Rijk biedt dan waar nodig financiële ondersteuningen en ruimte in regels.
De Kamer van Koophandel is nauw bij de plannen van de samenwerkende partijen betrokken en speelt een rol bij het opstellen en uitwerken van regionale actieprogramma’s. De KvK gaat dit proces faciliteren en ondersteunen met onder meer relevante data.

VNO-NCW, MKB-Nederland, VNG, G32 en IPO  hebben hun voorstellen vastgelegd in de notitie Laat stad en regio bruisen - naar één stedennetwerk met onderscheidende stedelijke regio’s, binnensteden én vitale kernen, die op 6 april in Den Haag is gepresenteerd.

Quotes

Ferd Crone, burgemeester Leeuwarden, voorzitter G32:
“Steden spelen een steeds belangrijkere rol bij de aanpak van maatschappelijke vraagstukken. Ik pleit daarbij vooral voor samenwerking. Tussen steden en hun omgeving, tussen steden onderling en tussen steden en bedrijfsleven en andere stakeholders. Het Rijk en de provincie zijn daarbij onze partners. De stap naar de steden en regio's zijn we al eerder gaan maken. Kijk bijvoorbeeld naar het thema veiligheid en het sociaal domein. Al deze zaken worden nu geregeld in de regio's. Ik voorzie dat we met de energietransitie ook die kant op gaan.”

Willemien Vreugdenhil, wethouder in Ede, voorzitter pijler Economie en Werk G32:
“Ondernemers, kennisinstellingen en overheden werken steeds beter samen aan het versterken van de economie, zowel nationaal als regionaal. Ik zie dat in mijn eigen regio Foodvalley, waar we een gezamenlijke visie en projectenagenda hebben om de regio te laten uitgroeien tot een Europese topregio, en een regio waar iedereen mee kan doen. In G32-verband werken we samen met andere regio’s. Onlangs was ik in Sittard-Geleen, met een internationaal toonaangevend chemiecluster. Door van elkaar te leren maken we de samenwerking nog beter. We nodigen het Rijk uit om mee te doen in deze ontwikkeling!”

Ben van Hees, wethouder in Nijmegen, voorzitter themagroep Vitale binnensteden
"Binnensteden staan onder druk. Bijzondere aandacht is de komende jaren nodig voor de veranderende detailhandelsstructuur en koopgedrag en de gevolgen die deze ontwikkelingen hebben voor onze binnensteden. We moeten ondernemers, eigenaren en bewoners kansen geven de binnenstad opnieuw uit te vinden. Goed functionerende binnensteden zijn essentieel voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat en daarmee voor een goed functionerende stedelijke en regionale economie. Met het sluiten van de regiodeals, waarin de nadruk ligt op uitvoering van concrete projecten, kunnen steden, regio’s en het kabinet samen aan de slag om sterker te maken wat sterk is en kan transformatie van binnensteden in goede banen worden geleid. Uitgangspunt daarbij is dat ieder stad/regio zijn eigen DNA heeft en dat maatwerk daarom nodig is. De G32- steden zien het kabinet als partner bij het ontwikkelen van aantrekkelijke steden en regio’s."